با ورود شیوه‌های نقاشی اروپایی در دوران قاجار، هنر نگارگری سنتی ایران نیز در مسیر تازه‌ای افتاد. استادان و هنرآموزان عرصه سنت، تلاش کردند با کاربست شیوه‌های نوین بر بنیان اندیشه‌های کهن و بهره‌گیری از دستاوردهای هنر نگارگری در ادوار قبل، هنر تصویری ایرانی را در بستری نو هدایت کنند. حسین خطایی از شاخص‌ترین هنرمندانی است که اصول این هنر کهن را نزد میرزا آقا امامی در طول مدت قریب به بیست و شش سال آموخت و ممارست و تمرین بسیارش سبب شد بعدها به یکی از استادان بنام در عرصه هنر نگارگری بدل شود.تابلوی پیش رو با عنوان «کشتی نوح»، یکی از آثار قابل توجه خطایی است که با ظرافت بسیار روایت زندگی و رسالت حضرت نوح را تجسم بخشیده است. صحنه اصلی، کشتی حضرت را به زیبایی تصویر کرده که در دل آب‌های برآمده از خشم پروردگار روان است. وجود حیوانات عجیب‌المنظر در میان آب‌های خروشان – که یادآور تجسم اژدها در سنت نگارگری کهن است – بر منشاء الهی این آب‌ها تاکید می‌ورزد.هنرمند در اقدامی ابداع‌گرانه، نوع کادر را عمودی انتخاب کرده و با این عمل هم بر طوفانی عالم‌گیر تأکید ورزیده و هم به تبعیت از سنت نگارگری فضای تصویری را در تناسبات کتاب سامان بخشیده است. گویی این اثر، صفحه‌ای از کتاب روزگار است که اکنون در قاب جای داده شده است.خطایی تلاش کرده در تجسم تمامی المان‌های تصویر، روح نگارگری سنتی ایران را جاری و ساری نگه دارد: استفاده از پرسپکتیو محیطی که نمایش کامل سطوح را بر آنچه در واقعیت دیده می‌شود ترجیح می‌دهد؛ به‌کارگیری پرسپکتیو مقامی که سبب شده حضرت نوح از دیگر کاراکترها بزرگ‌تر نمایش داده شود؛ تأکید بر الوهیت نبی خدا با گذاشتن هاله‌هایی شعله‌سان بر گرداگر سر؛ و در نهایت چیدمان اسپیرال و مارپیچ کاراکترها که از مرکز تصویر با حضرت نوح شروع شده و چشم را به گردش در کل کادر وامی‌دارد. این پایبندی به سنت، اما مانع از تخیل‌ورزی ذهن هنرمندانه او نیست. خطایی صحنه اصلی را در کادری با فرم محرابی قرار داده که با گل‌هایی طلایی و زمینه لاجوردی تزیین شده‌اند. علاوه بر این، حاشیه نقاشی نیز در بستری نو مجسم شده است؛ اگر پیش از این نیز هنرمندان نگارگر، برای تزیین حواشی نگاره، از تشعیر استفاده می‌کردند، این بار حسین خطایی بدعتی نو را به‌کارگرفته است. شانزده کتیبه در حدفاصل این حاشیه با صحنه اصلی پر شده که در آنها مهمترین اتفاقات زندگی طولانی حضرت نوح روایت شده است. تمامی این موارد نشان‌دهنده چیره‌دستی فوق‌العاده و ذهن خلاق و نوآور حسین خطایی است؛ اما شاید واپسین نکته را که نشانگر نگاه عمیق هنرمند است، بتوان در انتخاب موضوع نقاشی دانست. کشتی نوح، هرچند بیانگر داستان پیامبری یکتاپرست است، اما اشاره‌ای بدین مضمون است که اتکا به باوری عمیق می‌تواند آدمی را از طوفان دنیا به ساحل امن آخرت برسند؛ تاکیدی که با بیتی از سعدی شیراز در پایین نگاره بیان می‌شود:

چنگ در دامن مردان زن و اندیشه مدار          هر که با نوح نشیند چه غم از طوفانش