میزان فروش بازار هنر مدرن و معاصر 2021 در جهان

بازارهای منطقه‌ایِ تحت پوشش نظرسنجی پروژه‌ی چشم‌انداز آرت‌تکتیک (Outlook ArtTactic) در تصویر زیر نشان داده شده است. در این تصویر مبلغ فروش کل بازار در سال 2021 به دلار آمریکا ارائه شده است. درصدهای رنگی که در پرانتزها قرار دارند، نشان‌دهنده‌ی درصد تغییر در فروشِ سال 2021 نسبت به سال 2020 است.

روش‌شناسی: گزارش چشم‌انداز سالانه‌ی آرت تکتیک

نظرسنجی سالانه‌ی چشم‌انداز بازار هنرِ آرت تکتیک، نظرسنجی است که در ژانویه‌ی هر سال در میان کارشناسان بازار جهانی هنر انجام می‌شود. یافته‌های این نظرسنجی که از ژانویه 2010 آغاز شد، بر اساس نمونه‌ای از 129 شرکت‌کننده‌ی کلیدی بازار هنر (متخصصان حراج، مجموعه‌داران، فروشندگان، مشاوران، متصدیان و غیره) است.

بررسی بازار هنر مدرن و معاصر خاورمیانه در سال 2021

بازار هنر خاورمیانه و شمال آفریقا اوج جدیدی را تجربه می‌کند

مجموع فروش حراج‌ها در خانه‌های حراج  کریستیز، ساتبیز، بونامز و حراج تهران در بخش هنرهای مدرن و معاصر در خاورمیانه و منطقه‌ی شمال آفریقا در سال 2021، 108.7 درصد افزایش یافته است. مبلغ فروش کل 44.2 میلیون دلاری نشان‌دهنده‌ی یک اوج جدید در بازار است که 22.2 درصد نسبت به اوج قبلی در سال 2016 افزایش یافته است.

حراج تهران همچنان بزرگترین حراج منطقه در سال 2021 باقی مانده است

حراج تهران پس از راه‌اندازی اولین دوره‌ی خود در سال 2012، با داشتن 70.3 درصد از سهم بازار سال 2021، نسبت به 35.5 درصد از سهم بازار سال 2020 و همچنین با توجه به رکوردشکنی فروش هنر معاصر ایران در اوت 2021، به عنوان نیرویی قدرتمند در بازار ظاهر شده است.

بونامز تنها خانه‌ی حراجی بود که شاهد افزایش فروش در دو سال متوالی بود. بونامز با 6.7 میلیون دلار فروش در سال 2021، افزایش فروش متوالی را نسبت به سال 2020 که 5.4 میلیون بود، تجربه کرد. هر دو خانه‌ی حراج ساتبیز و کریستیز از سال 2020 تا 2021 به ترتیب با کاهش 25 و 19 درصدی در فروش مواجه شدند.

هنرمندان معاصر خاورمیانه و شمال آفریقا در سال 2021 بیش از پیش برجسته شدند

 هنرمندان معاصر خاورمیانه در سال جاری 30.3 درصد از مبلغ فروش حراج هنر مدرن و معاصر در چهار خانه‌ی حراج ذکرشده، در سراسر دنیا را به خود اختصاص دادند. این سهم نسبت به 22.6 درصد در سال 2020 ، نزدیک به هشت درصد افزایش داشته است. کل فروش هنر معاصر در سال 2021 به 13.4 میلیون دلار رسید که نسبت به سال گذشته که 4.8 میلیون دلار بود، افزایش داشته است. این مبلغ از اوجی که هنرمندان معاصر از 2010 تاکنون در این بازار تجربه‌کرده بودند، نیز بیشتر بوده است. 

چشم‌انداز بازار در سال 2022 

اعتماد بازار به سطح قبل از همه‌گیری باز می‌گردد، اگرچه برخی تردید دارند که آیا رکورد فروش سال گذشته می‌تواند تداوم داشته باشد یا نه

بازار هنر برای هنر مدرن و معاصر خاورمیانه در سال گذشته به بالاترین حد خود در 11 سال گذشته رسید و اعتماد قوی به این بازار با قرارگرفتن در لیست اولین بازارهای هنری که در سال 2021 برای رویدادهای حضوری بازگشایی شد، تقویت شد. امسال، اعتماد به این بازار به سطح قبل از همه‌گیری بازگشته است، به طوری که 25 درصد از کارشناسان گفته‌اند که بازار در سال 2022 رشد بیشتری نیز خواهد داشت (در مقایسه با 11 درصد از کارشناسانی که در سال 2021 همین را گفتند)

با این حال، بیشتر کارشناسان، یعنی 46 درصد از آن‌ها، پیش‌بینی می‌کنند که بازار در حدود سطوح سال گذشته باقی بماند، در حالی که 29 درصد پیش‌بینی می‌کنند که بازار از رکوردهای سال گذشته عقب‌نشینی خواهد کرد؛ در سال 2021 ، 22 درصد از کارشناسان چنین پیش‌بینی‌ای کرده بودند.

چشم‌انداز اقتصادی

 طبق آخرین چشم‌انداز اقتصادی صندوق بین‌المللی پول در ژانویه‌ی 2022، رشد اقتصادی در اقتصادهای خاورمیانه به طور متوسط 4.2 درصد در سال 2021 بوده است. این صندوق رشد اقتصادی خاورمیانه را در سال 2022، 4.2 درصد و در سال 2023، 3.6 درصد عنوان کرده است.

چشم‌انداز ثروت

نایت فرانک[1] پیش‌بینی می‌کند که جمعیت افراد ثروتمند منطقه‌ی منا[2] (خاورمیانه و شمال آفریقا) از 1.12 میلیون نفر در سال 2020، تا سال 2025 به میزان 29 درصد افزایش خواهد یافت؛ همچنین پیش‌بینی می‌شود که جمعیت 29880 نفری از افراد ابَر ثروتمند (افراد با بیش از 30 میلیون دلار دارایی) در همین دوره‌ی 5 ساله نیز 25 درصد رشد کند.

عملکرد مناطق مختلف جهان در مقایسه با یکدیگر

بازار جهانی هنر پس از همه‌گیری بهبود می یابد

 بازار جهانی هنر به روند بهبودی‌ای که در نیمه‌ی دوم سال 2020 آغاز شد، با افزایش 16.3 درصدی نسبت به سال گذشته ادامه داد. همه‌ی بازارهای هنری در مناطق مختلف جهان، به جز بریتانیا، در سال 2021 افزایش فروش را تجربه کردند.

بازار هنر آسیایی علی‌رغم همه‌گیری به رشد خود ادامه می‌دهد

 بازار هنر معاصر آسیا که شامل فروش در سراسر منطقه می‌شود، از سال 2020 تا 2021 به میزان 46.3 درصد رشد کرده و اوج جدیدی با مبلغ 425.7 میلیون دلار را تجربه کرده است. فروش آثار هنری معاصر چین 5.5 درصد رشد داشته است، اما بیشترین افزایش در کشورهای ژاپن و کره جنوبی (با افزایش 53.2 درصدی نسبت به سال 2020)، آسیای جنوب شرقی (افزایش 153.1 درصدی نسبت به سال 2020) و آسیای جنوبی (افزایش 46.3 درصدی نسبت به سال 2020) بوده است.

جنبش هنرمندان جوان همچنان ادامه خواهد داشت چرا که نسل جدیدی از خریداران بتوانند حضور خود را احساس کنند

 بیشترین میزان رشد فروش در سال 2021 در بازار هنرمندان جوان معاصر (زیر 45 سال) ثبت شد؛ این هنرمندان جوان این رکورد فروش 395 میلیون دلاری را در سال 2021 در مقایسه با فروش 131 میلیون دلاری در سال 2020 و فروش 195 میلیون دلاری در سال 2019، به دست آوردند. میانگین قیمت هر اثر در بخش هنر معاصر جوان به 293649 دلار در سال 2021 رسید که در مقایسه با  میانگین قیمت 127700 دلار در سال 2020 و 180200 دلار در سال 2019، افزایش یافته است. 31.6 درصد از آثار بالاتر از میانه‌ی برآورد قیمت فروخته شدند که نشان‌دهنده‌ی رقابت شدید بر سر بیددادن در این بخش از بازار است. نه تنها قیمت هنرمندان جوان در سال گذشته جهش چشمگیری داشته است، بلکه تعداد قابل توجهی از هنرمندان جوان‌تر نیز در طول 3 سال گذشته وارد بازار حراج شده‌اند، به طوری که بیش از 800 هنرمند جوان بین سال 2019 تا 2021 حداقل یک بار در یک حراج بین‌المللی حضور داشته‌اند.  

«جنبش نکستجِن[3] (نسل جدید)» قرار است امسال ادامه داشته باشد

در حالی که فروش کریستیز، ساتبیز و فیلیپس نیویورک در 12 ماه گذشته با سهم 48 درصدی از بازار (در مقابل 41.5 درصد در 2020) موقعیت خود را تقویت کرده است، هنگ‌کنگ به عنوان یک رقیب قدرتمند در بازار جهانی هنر ظاهر شده است؛ این ظهور، شروع یک تغییر جهت در بازار به سمت شرق است. گزارش اخیر Bain&Co بیان کرد که چین در مسیر تبدیل‌شدن به بزرگترین بازار کالاهای لوکس جهان تا سال 2025 قرار دارد، روندی که همچنین بازار هنر را در خود کشور چین و هنگ‌کنگ تقویت می‌کند. دیگر مراکز بازار هنر در آسیا در حال ظهور هستند، مانند سئول، که به مقصد جدید آرتفر فریز و گالری‌های بلو چیپ[4] غربی تبدیل شده است؛ توکیو نیز یک رقیب احتمالی است، زیرا دولت ژاپن تصمیم دارد تا یک سیستم مالیاتی مطلوب‌تر برای بازار هنر ایجاد کند. دولت ژاپن امیدوار است که بتواند با این برنامه، نقش ژاپن را به عنوان قطب جایگزین بازار هنر آسیایی تقویت کند.

ظهور مراکز جدید بازار هنر در آسیا  باعث تغییر چشم‌انداز جغرافیایی بازار جهانی هنر می شود

در حالی که فروش کریستیز، ساتبیز و فیلیپس نیویورک در 12 ماه گذشته با سهم 48 درصدی از بازار (در مقابل 41.5 درصد در 2020) موقعیت خود را تقویت کرده است، هنگ‌کنگ به عنوان یک رقیب قدرتمند در بازار جهانی هنر ظاهر شده است؛ این ظهور، شروع یک تغییر جهت در بازار به سمت شرق است. گزارش اخیر Bain&Co بیان کرد که چین در مسیر تبدیل‌شدن به بزرگترین بازار کالاهای لوکس جهان تا سال 2025 قرار دارد، روندی که همچنین بازار هنر را در خود کشور چین و هنگ‌کنگ تقویت می‌کند. دیگر مراکز بازار هنر در آسیا در حال ظهور هستند، مانند سئول، که به مقصد جدید آرتفر فریز و گالری‌های بلو چیپ[4] غربی تبدیل شده است؛ توکیو نیز یک رقیب احتمالی است، زیرا دولت ژاپن تصمیم دارد تا یک سیستم مالیاتی مطلوب‌تر برای بازار هنر ایجاد کند. دولت ژاپن امیدوار است که بتواند با این برنامه، نقش ژاپن را به عنوان قطب جایگزین بازار هنر آسیایی تقویت کند. 

بازار هنر در حال حرکت به سمت به شرق است و این امر بریتانیا را در موقعیتی نامطمئن قرار می‌دهد

تغییر بازار جهانی هنر به سمت شرق بیشترین تأثیر را بر موقعیت سنتی بریتانیا و سهم آن از بازار جهانی هنر داشته است. در سال 2021، سهم لندن از فروش حراجی (در همه‌ی بخش‌ها) در خانه‌های حراج کریستیز، ساتبیز و فیلیپس از 22.7 درصد در سال 2020 به 16.6 درصد کاهش یافته، که پایین‌ترین میزان از زمان شروع تحلیل پروژه‌ی چشم‌انداز در سال 2010 بوده است.