توکل اسماعیلی، مشهور به «مش اسماعیل» مجسمهساز خودآموختهای بود که از سال ۱۳۴۲ کار مجسمهسازی را زمانی که مستخدم دانشکده هنرهای زیبا بود آغاز کرد. به دلیل استعداد و خلاقیت شگفتانگیزی که داشت خیلی زود مورد توجه هوشنگ سیحون (مدیر وقت دانشکده) قرار گرفت و به عنوان دستیار استاد مجسمهسازی ترفیع یافت. از اینجا بود که در کنار پرویز تناولی اصول اولیه مجسمهسازی آکادمیک را فراگرفت.
حمایت تناولی از مش اسماعیل، باعث شد تا مجسمههایش مورد توجه اهالی هنر، گالریداران و مجموعهداران داخلی و خارجی قرارگیرد. کارهای مش اسماعیل به دلیل سادگی و ارتباطش با فرهنگ شفاهی جامعه پیرامونیاش، زبانی منحصربهفرد بهدست آورد که برای همه اقشار جامعه قابل درک است. مش اسماعیل در بیشتر آثارش و از جمله اثر حاضر از تکههای ورق آهن، مفتول و قطعات دور ریز، با شیوه خاص خود در جوشکاری، بافتاری یکدست و چشمنواز ایجاد کرده که در طبقهبندی تاریخ هنر معاصر در زمره هنرعمومی قابل مطالعه هستند.
مجسمههای مش اسماعیل تلفیقی مناسب از تضادهاست؛ اوست که با قطعات بهظاهر بیمصرف و آهن قراضههای دورریختنی بستری ملایم برای آرمیدن احساسات نهانش میسازد و اینجاست که او را باید بعد از ژازه تباتبایی بهعنوان یکی از خلاقترین مجسمهسازان تاریخ معاصر ایران به حساب آورد.
او در آثارش به اسطورهها و نمادهای گذشته ایران گرایش داشت و نمادهای خودش را نیز با بیان ویژه خود میآفرید. در این میان شاخصترین و خلاقانهترین آثار وی را مجموعه بزها تشکیل میدهند. این آثار از لحاظ فرم با آنچه وی در دوران کودکیاش دیده بود تفاوت دارند. اغراق در فرم کلی پیکرهها و بیان موجز، آنها را از طبیعتگرایی محض دور کرده و جلوهای اکسپرسیو به آنها بخشیده است. تجسم مش اسماعیل از پیکرهها ناشی از ارتباط ناخودآگاه او با هنر قدیمی ایران است. بزهای کوهی از کهنترین دوران تاریخ تا به امروز موضوع آثار هنری واقع شدهاند. بز کوهی نماد فرشتهای است که خداوند برای بقا و ادامه حیات نسل بشر فرستاد و نشانه آب و طلب باران است.
در اثر حاضر از همین مجموعه، هنرمند توانسته با کنار هم قرار دادن مفتولهای آهنی حجم کلی پیکره را بسازد و با استفاده از جوشکاری ریتمی موزون بیافریند. نحوه استفاده از مفتولها برای ایجاد بافت از شیوههای منحصربهفرد آثار مش اسماعیل است که نه تنها مهارت وی در استفاده از ابزار را به نمایش میگذارد، بلکه نشانگر آگاهی از عناصر و ارزشهای بصری همچون بافت، ریتم و تکرار است. بزهای دامنپوش وی از نگاه هنرمندانهای حکایت میکند که در عین سادگی ظرافتها را از قلم نینداخته و با شناخت توأمان فرم و متریال، زیباییهای طبیعی را در خود با رویکردی اکسپرسیو به نمایش گذاشته است. در این مجسمه، گوشهای بزرگ در مقابل فرم شاخ و دم و ریش حاکی از ذوق و مهارت هنرمند و برخورد طنازانه او با موضوع است که اثر را جذاب و به یادماندنی میکند.
لازم به ذکر است که نمونه مشابهی از این اثر در مجموعه بن و ابی گری در دانشگاه نیویورک نگهداری میشود.