نمایشگاه ثبت لحظه

کاوش موضوعی «ثبت لحظه» بر عکاسی، نمایشگاه اخیر تیت مدرن که از ۱۳ ژوئن ۲۰۲۳ آغاز شده و تا ۲۸ آپریل ۲۰۲۴ (۲۳ خرداد ۱۴۰۲ تا ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳) ادامه دارد، از مرزهای جغرافیایی فراتر می‌رود و دیدگاهی جامع از تغییرات اجتماعی معاصر ارائه می‌دهد. در بیانیه‌ی نمایشگاه می‌خوانیم:

ظهور عکاسی مسیر نقاشی را برای همیشه تغییر داد. در این نمایشگاه منحصربه‌فرد، تیت مدرن از طریق برخی از نمادین‌ترین آثار هنری دوران اخیر به بررسی رابطه‌ی پویا بین این دو رسانه خواهد پرداخت.

از نقاشی‌های رسای پابلو پیکاسو و پائولا رگو گرفته تا عکس‌های خیره‌کننده هیروشی سوگیموتو و جف وال، مخاطبان با دیدن این آثار در یک مجموعه‌ی واحد، متوجه تأثیر این دو مدیوم در شکل‌گیری‌ یک‌دیگر و چگونگی روند کاری هنرمندان سبک‌های مختلف به‌سبب آن در طی این سال‌ها می‌شوند.[1]

تیت مدرن و هنرمندان ایرانی

فارغ از نمایشگاه جهان‌شمول «ثبت لحظه» که نگاهی تازه به رابطه عکاسی و نقاشی دارد، تیت مدرن همچنین فعالانه روایت‌های پیرامون هنرمندان ایرانی را از نو نگاشته است. تعهد موزه به جامعیت و تنوع، به نمایشگاه‌های کیوریتوریال، مروری و برنامه‌های مستمری انجامیده که هنرمندان ایرانی را تجلیل و حمایت می‌کند، در ادامه به برخی از این نمایشگاه‌ها اشاره خواهد شد:

جهان پاپ می‌شود (2015)

حضور پرویز تناولی و مجسمه‌های مشهور و نمادین «هیچ» در این نمایشگاه، دیدگاه غرب محور جنبش پاپ آرت را به چالش کشید. «هیچ» نماد تفسیری عمیق درباره‌ی نیستی و پوچی در جامعه مدرن است و تأثیر جهانی هنرمندان ایرانی را در بازتعریف هنر پاپ به نمایش می‌گذارد.

نمایشگاه مروری منیر شاهرودی فرمانفرمائیان (2015)

تیت مدرن، در نمایش مروری فرمانفرمائیان، تلاقی هنرهای سنتی ایرانی و حساسیت‌های هنری مدرن را به نمایش گذاشت. طرح‌های هندسی پیچیده‌ی این هنرمند که متأثر از معماری و عرفان ایرانی است، سنتزی از سنت و زیبایی‌شناسی معاصر را ارائه می‌کرد.

کتاب‌عکس‌های ایرانی: از انقلاب تا جنگ (2017)

این نمایشگاه از مجموعه مارتین پار، عکاس مستند، عکاس خبری و کلکسیونر کتاب عکس بریتانیایی بود و در اتاق کوچکی در طبقه دوم به نمایش گذاشته شد. این عکس‌ها متعلق به چند عکاس سرشناس ایرانی و از دوران انقلاب اسلامی (1357) و جنگ ایران و عراق (1359-1367) بود. از عکاسان ایرانی حاضر در این کارنما می‌توان به بهمن جلالی و سیف‌الله صمدیان اشاره کرد.

در آخر

مثال‌های فوق بر توجه تیت مدرن به عمق و گوناگونی بیان‌های هنری در ایران صحه می‌گذارد و نشان می‌دهد که این موزه کمک کرده تا طیف وسیعی از صداها و روایات از درون و بیرون از ایران به گوش جهانیان رسد و درک بیشتری از هنر ایران ایجاد گردد. ماهیت به هم پیوسته این نمایشگاه‌ها بر نقش تیت مدرن به‌عنوان یک کاتالیزور برای شکستن موانع فرهنگی و ارتقاء دیدگاه‌های متنوع در جامعه هنری بین‌المللی تأکید می‌کند. در نتیجه، تیت مدرن به‌واسطه‌ی نمایشگاه‌های کیوریتوریال و رویکرد همه‌شمول خود، نقشی محوری در تقویت صدای هنرمندان در حاشیه دارد.