اولین نمایشگاه‌های فرهاد مشیری، شامل یک چیدمان ویدیویی گروهی در سال ۱۳۶۶ با نام «پایان» و سپس یک چیدمان دیگر در سال ۱۳۶۷، در لس‌آنجلس برگزار شد. پس از ۱۲ سال زندگی در آمریکا ، سال ۱۳۶۸ به ایران بازگشت و تا به امروز فعالیت هنری خود را در داخل کشور ادامه داده است.
آثار مشیری خیلی زود مورد توجه منتقدان و علاقه‌مندان هنر قرار گرفت، اما آنچه باعث شده تا هنر مشیری در سطح جهانی مطرح شود، سبک هنری او بود که در نوع خودش منحصر به فرد محسوب می‌شد. او سال 1387 با الهام از خم‌ها و کوزه‌های سفالی شیراز، دست به خلق مجموعه آثاری زد که بعد‌ها به «نقاشی‌های کوزه» معروف شدند. پاکباز درباره‌ی این کوزه‌ها می‌نویسد: «تصاویری بزرگ‌اندازه از انواع کوزه‌ها در رنگ‌های مختلف که بر سطح بدنه‌ی آن‌ها کلمات و جملاتی _غالباً مطایبه‌آمیز_ با خط نستعلیق نوشته شده است. کهنگی و ترک‌خوردگی کوزه‌ها سنت دیرینه‌ی سفالگری در ایران را به یاد می‌آورد و نوشته‌ها به مظاهر فرهنگی در جامعه‌ی معاصر اشاره می‌کند. بدین‌سان، مشیری با تلفیق عناصر بصری گذشته و حال می‌کوشد رابطه‌ی سنت و تجدد را در ایران امروز نشان دهد.»
مشیری سال 1391 در مصاحبه‌ای درباره‌ی حرفه‌ی خود می‌گوید: «در واقع من یک نقاشم، کارم همه‌اش راجع به ساده کردن است. یک بار اتفاق بامزه‌ی دیگری برایم افتاد. روزی در تاکسی نشستم و راننده سر صحبت را باز کرد. پرسید کارتان چیست؟ گفتم من یک آرتیست‌ام، نقاشم. گفت: خب چطوری نقاشی می‌کنی؟ اولش ماندم چه بگویم. پرسید کوبیسم؟ گفتم نه نه، گفت سورئال؟ گفتم نه، گفت حتما رئال! گفتم نه. گفت آها، شما کانسپت‌اید. گفتم آره خودشه. کانسپت‌ام. کانسپت کار می‌کنم و واقعاً هم کارم کانسپت است! کلی‌گویی مضحکی است؛ ولی کانسپت کار می‌کنم. کانسپچوال آرت نیست، کانسپت است.»
فرهاد مشیری جزء اولین هنرمندان ایرانی است که در حراج‌های بین‌المللی حضور پیدا کرد. او از مهمترین هنرمندان مارکت هنر ایران است و همچنین با مجموع فروشی 223میلیونی گرانترین هنرمند ایران در خانه‌حراج‌های بین‌المللی است. مشیری در حراج‌های بین‌المللی پس از «ریوان رابین»، پرفروش‌ترین هنرمند خاورمیانه‌ای محسوب می‌شود. وی از ماه می 2006 با شرکت در حراج‌های بین‌المللی طرفداران و خریداران زیادی را به خود جذب کرد. گرانترین اثر او تاکنون در سال 2008 در خانه‌حراج بونامز به مبلغ یک میلیون دلار چکش خورده است.
آثار مشیری تا کنون 194 مرتبه در حراج‌های داخلی و خارجی حضور داشته و 76 درصد این آثار در حراج‌های مختلف به فروش رسیده‌اند.
- مجموع فروش آثار در خانه حراج‌ها
23,194,126
- تعداد آثار در حراجی‌های بین‌المللی
۱۹۴
- نرخ فروش آثار
۷۴%
- میانگین رشد آثار
5۱%
- تعداد آثار در حراج تهران
۱۰
- مجموع فروش در حراج تهران
1,423,089
- تعداد نمایشگاه‌های انفرادی
بیش از ۲۱ نمایشگاه
- عشق
- ترکیب اکریلیک و کریستالهای سواروسکی و اکلیل بر روی بومِ کشیده‌شده بر روی تخته
- ابعاد: 8*155*176 سانتیمتر
- قیمت فروخته‌شده: 1,048,000دلار
گرانترین اثر فرهاد مشیری تاکنون نقاشی‌ای است با عنوان عشق، که اردیبهشت 1387 در خانه‌حراج بونامز چکش خورده است. این اثر نرخ رشدی 499 درصدی را تجربه کرده است. مشیری با تأکید بر مفهوم «عشق» و تصویرسازی این کلمه با کریستالهای پررنگ و درخشان، نگاهی بدبینانه بر تجاری‌سازی فرهنگ در عصر مصرف‌گرایی دارد. آیا این اثر زیبایی‌شناسی ظاهری را در تقابل با خلوص مفهومی چون عشق به چالش می‌کشد؟ آیا ایده‌ی عشق به یک دستمایه‌ی بصری تقلیل یافته است؟ مشیری این پرسش‌ها را رندانه بی‌پاسخ می‌گذارد و صرفاً به روایت یک تصویر خیره‌کننده اکتفا می‌کند و راه را برای تأویل مخاطبان باز می‌گذارد. او کلمه‌ی عشق را با استفاده از هزاران قطعه‌ی کریستال سواروسکی بازآفرینی می‌کند، این اجزای مادی منفردی که همچون جماعتی از انسان‌‌ها کنار هم می‌نشینند و از گردآمدن این اجزا مفهوم کلی عشق پدید می‌آید؛ «یک عکس به هزار کلمه می ارزد و یک کلمه به هزار عکس».
هرچند از بین آثار مشیری، آثاری که با کریستالهای سواروسکی ساخته شده در مارکت بین‌الملل خریداران و طرفداران بیشتری را به خود جذب کرده است؛ اما در بازار داخل ایران، نقاشی‌های کوزه‌‌ی او (به نسبت باقی دوره‌های او) معروف‌ترین و به تبع آن گرانترین آثار او به شمار می‌آیند. کوزه‌های او با سطوح ترک‌خورده و حروف و یا کلماتی که از ژرفای احساس و نوستالژی برمی‌خیزد، ملهم از کوزه‌های سفالی قدیمی در زادگاهش، شیراز است. از سوی دیگر کوزه در شعر و ادبیات فارسی سابقه‌ای پررنگ و کلیدی دارد و به‌واسطه‌ی ارتباطش با خاک و آب، و به عنوان نمادی از انسان، جهان و چرخش طبیعت، دستمایه‌ای برای اندیشیدن به زندگی و مرگ بوده است؛ همچنان که خیام می‌سراید: «خاک من و تو کوزه کند کوزه‌گری». شاید استقبال بازار هنر داخلی از این مجموعه آثار به سبب همین پیشینه‌ی نمادین فرهنگی بوده باشد. اگرچه مشیری در این مجموعه پا را فراتر از سبقه‌ی سنتی مذکور می‌گذارد و کوزه‌های غول‌پیکرش را بر سطح دو بعدی بوم و زمینه‌‌ای تک‌رنگ و خنثی و ترک‌برداشته نقش می‌کند. او با افزودن عبارات یا اشعار عامیانه‌ای به خط نستعلیق، این کوزه‌ها را می‌آراید و از این طریق به نوعی فضای تصویری نئوپاپ دست می‌یابد که علاوه بر تداعی قدمتی تاریخی، رنگ‌و‌بویی امروزی دارند و به نمادی از اندیشه‌ی انسان ایرانی در عصر حاضر مبدل می‌شوند. اغلب آثار این مجموعه ، چنان که انتظار می‌رود، در خانه‌حراج تهران و کریستیز دبی فروخته شده‌اند.
مجموع فروش سالانهی آثارفرهاد مشیری در خانه‌حراج‌ها
فرهاد مشیری در طول 16 سال حضور در خانه‌حراج‌ها در فاصله‌ی سال‌های 2008 تا 2017 بیشترین عرضه‌ی آثار هنری را داشته است. اما از سال 2018 با کاهش عرضه‌ی آثار مشیری در مارکت هنر مجموع فروش سالانهی او نیز رو به افول نهاده است. سال 2008 برای سایر هنرمندان ایرانی سال خوش‌یمنی بوده است و فرهاد مشیری نیز بر همین منوال در این سال به اوج مجموع فروش‌های خود (مبلغی معادل سه میلیون و ششصد هزار دلار) رسیده است. در سال‌های 2008 و 2010، او با فروش نوزده اثر بالغ بر سه میلیون دلار فروش داشته است. اغلب آثار فروخته‌شده در سال 2008 از مجموعه‌ی کریستال‌ها و در سال 2010 مجموعه‌ی کوزه‌های او بوده‌اند.
نرخ فروش آثار فرهاد مشیری در خانه‌های حراج
هرچند نرخ فروش آثار فرهاد مشیری در این سال‌ها فراز و نشیب بسیاری داشته است، اما ارقام او همواره صدرنشین فروش‌های منطقه‌ای بوده است. در تحلیل بخشی از این فراز و نشیب باید عوامل جانبی همچون رکود اقتصادی بازار هنر را نیز مد نظر داشت. این هنرمند در سال‌های متمادی و به‌طور مستمر، از خوش‌فروش‌ترین هنرمندان حاضر در خانه‌حراج‌ها بوده است. اگرچه در برخی سال‌ها آثاری از او به فروش نرسیده است، اما در طول این سال‌ها بازار هنر او از ثبات ویژه‌ای برخوردار بوده و مجموعه‌داران و خریداران هنر معاصر کماکان به آثار او علاقه نشان می‌دهند.
مجموع تعداد و ارزش آثار مشیری در بازه‌های قیمت
از 194 اثر مشیری که در خانه‌حراج‌ها ارائه شده‌اند، 88 اثر در بازهی 100 تا 500 هزار دلار به فروش رسیده و بیشترین مجموع فروش او در این سال‌ها به‌واسطه‌ی آثاری در این بازهی قیمتی رقم خورده است. بر اساس همین الگو می‌توان گفت که احتمال فروش آتی آثار او در این بازه‌های قیمتی بیش از سایر بازه‌هاست. در صورتی که همین روند کاهشی عرضه‌ی آثارش به روال سال‌های اخیر ادامه پیدا کند، آثار مشیری در آینده با افزایش قیمت مواجه خواهند بود. هرچند این پیش‌بینی بسته به اینکه آثار چه ابعادی دارند یا متعلق به کدام مجموعه‌ی هنرمند هستند و اینکه در کدام خانه‌حراج‌ها عرضه می‌شوند متغیر خواهد بود. حراج تهران در هفت دوره میزبان آثار این هنرمند بوده است و تمامی 10 اثری که از این هنرمند ارائه داده را به فروش رسانده است و از این لحاظ بهترین عملکرد را در میان خانه‌های حراج مختلف دارد. من حیث المجموع کریستیز با نرخ فروشی بالغ بر 12347153 دلار و فروش 78 درصدی، بهترین عملکرد را در این بین داشته است.
برای مشاهده عملکرد حراج‌ها در فروش آثار فرهاد مشیری کلیک کنید.
- یا ابوالفضل
- ترکیب مواد روی بوم
- 111*141 سانتیمتر
- تاریخ خلق اثر: 1384
- برآورد اولیه‌ی قیمت: 3 تا 4 میلیارد تومان
- قیمت فروخته‌شده: 3.3 میلیارد تومان
