محمد احصایی بیشک یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان عرصه خوشنویسی معاصر و نقاشیخط مدرن در جهان اسلام است که از بطن سنت نگاهی نوین و گاه ساختارشکن را دنبال میکند. تخصص او در خوشنویسی کلاسیک تنها محدود به یک قلم نبوده و همچون بزرگان تاریخ خوشنویسی ایران، احصایی همزمان در سه قلم نستعلیق، ثلث و محقق استادی تمام عیار است. توجه و سلیقه خاص احصایی در استفاده هوشمندانه از حروف، کلمات و ترکیببندیهای رنگارنگ در کارهای نقاشی با خط، در طول نیم قرن، او را فراتر از یک خوشنویس معاصر، به یکی از مهمترین چهرههای تاریخ هنر ایران بدل کرده است. نقطه اوج کار احصایی در خلق آثار نقاشیخط نه فقط تکنیک و مهارت والایش در خوشنویسی و درک عمیقش از رنگ و سایه، بلکه در نگاه نقاشانه اوست و همین امر موجب شده تا با آزادی عمل بیشتری نسبت به همنسلانش، به بیانی منحصر به فرد دست یابد. او به واسطه مطالعه و تلاش مستمر در زمینه تاریخ خط، هنر گرافیک و سیروسلوک در عرفان ایرانی، همواره ضرباهنگی متفاوت در کارهایش به ظهور رسانده که سرمنشأ آن در تلاش بیوقفهاش در کار خوشنویسی و به طور همزمان پژوهش در عرصه هنر دیروز و امروز است. احصایی در روزگار خلق این اثر به وضوح دریافته بود که برای رسیدن به فضایی مدرن در هنر خوشنویسی، حیات آثارش به کلمات وابستهاند. شاید به همین خاطر است که در این دوران درخشان از کارنامه هنریاش، عناصر پژوهندگی هنری و واکاوی فردی، کاربست اصلی آثارش را تشکیل دادهاند. صفت پژوهنده اینجا مناسب نگاه انتزاعی احصایی و پویش او در جهت رسیدن به نوعی نقاشی ناب با استفاده از عناصر خطاطی است. در این تابلو هنرمند هنوز در ادامه تجربیات پیشین خود درگیر نظمی پویا و چیدمانی منسجم از حروف و کلمات است؛ هرچند آشکارا درهمتنیدگی شکلهای بهوجود آمده به گزارهای مهم در کالبد کارش بدل شده است. احصایی در اینجا بیشتر مکالمهای خلاق میان نقاشی و خوشنویسی را پیش روی مخاطب میگذارد. انتخاب رنگ مشکی برای خط (با دورگیری ظریف سفید) و سبز برای پسزمینه، برای ایجاد کنتراستی معنادار و سرشتی معماگونه در این تابلوست که تعبیری عقلانی از همنشینی خط و رنگ در گستره بوم را به ارمغان آورده است؛ آنچنان که این ترکیببندی، مخاطب را به تقلایی دلپذیر برای کشف حقیقت مستتر در اثر وا میدارد. در عین حال این رنگآمیزی باعث میشود بیننده کمتر متوجه تعادل حساس بین فضاسازی چندلایه مدرن و شیوه خوشنویسی مسطح سنتی شود. در این میان شاید بتوانیم خط کرسیهایی موازی را در تابلو پیگیری کنیم، ولی اینجا کلمات آزادانه و بیهیچ تعلق خاطری به خاستگاهشان، در یک رویداد آشفته و کاملا معناگریز در درون هم پیچوتاب میخورند. این حالت اعجابانگیزی است که تقریبا در بیشتر آثار نقاشیخط مدرن او محسوس است و در اینجا با تأمل دقیق و مطالعه اصول و قواعد موجود در شیوه کتیبهنویسی در بناهای اسلامی شکلی نو یافته است. اثر حاضر که نمونه مشابه آن در گنجینه موزه هنرهای معاصر ایران نگهداری میشود، پیش از این در سال ۲۰۱۴ در حراج بونامز لندن به فروش رسیده است.